Futbolda Bosman Kuralları Nelerdir?

Futbolda Bosman kuralları Bosman kararları olarak da adlandırılmaktadır. Bosman kuralları özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

• Bu karar 1995 senesinde alınmıştır.
• Karar Avrupa Adalet Divanı tarafından alınmıştır.
• Bosman kuralları kararının alınması ile birlikte futbol tarihinde önemli değişimler yaşanmıştır.
• Bosman kuralları ilk olarak Avrupa vatandaşı olunması koşulu ile sınırlandırılması söz konusu olmaktan çıkmıştır. Böylece yabancı oyuncu sınırlanması kaldırılmıştır.
• Bosman kuralları ile birlikte futbol oyuncularının anlaşma süresi dolması halinde bon servis bedeli olmaksızın farklı bir kulübe geçmeleri söz konusu olmuştur.
• Sporcular Bosman kuralları ile işçi haklarına sahip olmuştur.
• Bu terimin Bosman adını almasının nedeni Jean Marc Bosman isimli futbolcunun başka bir takıma transfer olmasının önüne engel olan bon servis konusuna karşı mücadele vermesinden kaynaklanmaktadır.

Jean Marc Bosman Kimdir?

Jean Marc Bosman30 Ekim 1964 tarihinde doğmuş, Belçikalı eski futbolcudur. Bosman’ın futbol kariyeri olmaması rağmen, kulübe dava açması ile bütün dünya futbolunun seyrini değiştirmiştir. Bosman için futbol tarihini en çok etkileyen kişi denir. Belçika uyruklu futbolcu, 1 m 72 cm’dir. On numara mevkisinde oynamıştır. Takımına 1 Temmuz 1996 senesinde katılmıştır.

Bosman Olayı Nedir?

Bosman Olayıbaşlangıcı Belçika’nın RFC Liege takımında kontratın sona erdiği sezonda kulüple görüşme yapması ile olmuştur. Kulüp görüşme sırasında önceki sezona göre yüzde 60’a varan indirim yapmıştır. Bu durumla birlikte Fransız ekibi Dunkerque ile anlaşılmıştır. Bu anlaşma sonrasında Liege, 600 in Euro kadar yüksek fesih bedeli belirlenmiştir. Bu miktar açıklandığında Dunkerque parayı ödeyemeyeceğini belirtmiş ve oyuncuyu kiralamak istemiştir. Ayrıca Bosman kadro dışı bırakılmış ve idari ceza verilmiştir. Bu ceza ile birlikte Bosman futbolu değiştirecek davayı açmıştır.

Dava çok uzun yıllar sürmüştür. Mahkeme sonunda Bosman Kuralları olarak bilinen kararlar verişmiştir. Kararla birlikte profesyonel oyunculara serbest dolaşım hakkı tanınmıştır. Ayrıca kontrat bitiminde bonservis bedeli olmadan takımdan ayrılma kararı alındı. Kararlar yalnızca futbolu değil, basketbol gibi diğer takım sporlarını da etkiledi.

Bosman Davadan Nasıl Etkilenmiştir?

Bosman her ne kadar davadan istediği sonucu aldıysa da, davaların bittiği tarihte futbol hayatı bitmişti. Uzun süren mahkemeler ve mücadele diğer futbolcular için olumlu iken, Bosman için durum bu kadar parlak olmamıştır. Bosman davayı açtığında 1990 senesiydi ve oyuncu 26 yaşındaydı. Avrupa Adalet Divanı’nın kararı açıklaması ise 15 Aralık 1995 tarihini bulur. Oyuncu bu tarihte 31 yaşındaydı. Oyuncu futbolu bıraktıktan sonra başka kulüpler ona antrenörlük ya da farklı bir görev vermemiştir. Bosman her ne kadar mahkeme sonucunda 780 Euro kazandıysa da, kazandığı miktarın büyük bir çoğunluğu mahkeme masrafları için harcanmıştır.

Bosman Kuralları Avrupa Futbolunu Nasıl Etkilemiştir?

Bosman Kurallarının Avrupa futboluna etkisi liberal futbol devriminin başlaması şeklinde özetlenebilir. Futbol ekonomisi hızlı bir şekilde endüstriyel süreç içerisine gitmiştir. Kapitalist üretim ilişkileri sektörde egemen olmuştur. Sermayenin uluslar arası serbest dolaşımı serbest durumdayken futbolda aynı durum söz konusu değildi. Bosman Kuralları ile bu durum değişti. Futbolda yapılan diğer yenilikler de Bosman Kuralları’nın bir uzantısı olarak görülmüştür.

Futbolda Transfer Nedir?

Futbolda transfer beş yıllığa kadar sözleşme imzalanması ile yapılır. Futbolcuların sözleşme süresinden önce transfer olması halinde ödedikleri ücrete bon servis ücreti denmektedir. Bon servis ücreti transfer ücreti olarak da bilinmektedir. Yılda 2 kere transfer yapılmaktadır. Yabancı oyuncu satın alınması için 2 farklı dönemden en uzun olanı sezon arası dönemdir. Sezon ortasında da transfer yapılabilir. Ancak bu süre daha kısadır.

Kesin olarak hangi tarihlerde transfer yapılacağı futbol federasyonu tarafından belirlenir. Genellikle Avrupa ülkelerinde 31 Ağustos tarihinde yaz transfer sezonu kapanmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri’nde 9 Ağustos tarihinde transfer sezonu kapanır.

Transfer yapıldıktan sonra transfer ücretinin tamamı oyuncu tarafından alınmaz. Menajer, transfer yapılan takım ücretten pay alırlar. Örneğin Neymar’ın rekor transferinde oyuncunun kendisi ile beraber babası, menajeri transferden para almıştır. Kulüpler transfer ücretinin yanı sıra telif haklarından da ücret alırlar. Örneğin PSG Neymar’a yıllık 45 milyon Euro ödeyecektir. Bu ödenen miktar fotoğraf ve isim içindir. Telif hakları sözleşmede kullanım hakkı olarak önemli bir madde olarak karşımıza çıkar.